Czytelnicy mają to do siebie, że zwykle lubią poznać osobę ulubionego autora, nie tylko przez czytanie jego dzieł, ale także przez studiowanie wywiadów z nim, w których to może owy literat kwieciście opowiadać o swoim literackim życiu nadając mu artystycznego sznytu. Miłośnik utworów, dajmy na to Stanisława Lema, sięganie także do różnorakich opracowań na temat jego twórczości. Co mówią na nurtujące publikę tematy ich ulubieni pisarze? Jak pracują? Jak zaczęli swoją przygodę z pisarstwem i co sądzą na temat osób chcących podążyć w ich ślady? Jakie znaczenie ma dla nich krytyka literacka i zdanie czytelników, czy schlebiają ich gustom, czy wręcz przeciwnie? I wreszcie kluczowe pytanie: jakie są obowiązki pisarza wobec czytelników, samego siebie i tworzywa jakim jest język?
Na mniej więcej takie pytania odpowiadali krytykowi literackiemu Royowi Newquistowi znani pisarze podczas wywiadów przeprowadzonych w latach 60. XX wieku. Książka Kontrapunkt stanowi zapis tychże wywiadów, jak sam autor zaznaczył nie redagowanych ani przez niego, ani przez wziętych na spytki literatów. Roy Newquist przepytał takich pisarzy jak Louis Auchincloss, Erskine Caldwell, Truman Capote, James Jones, Harper Lee, Irvin Shaw, C. P. Snow i Irving Stone, a także wydawcę z Random House Benneta Cerfa, felietonistę Johna Crosby'ego, satyryka Julesa Feiffera i reżysera Tyrone'a Guthrie. Muszę z przykrością stwierdzić, że czytałem dużo lepiej poprowadzone wywiady z mniej tendencyjnymi pytaniami i mniej nadętymi odpowiedziami "wielkich" autorów, którzy przez to co mówią dużo ze swej wielkości tracą. Sam Newquist prowadzi rozmowy w dziwny sposób. Wygląda to mniej więcej tak: Newquist pyta o twórczość danego autora po czym następuje zwykle dęta odpowiedz pisarza, którą ten kwituje stwierdzeniem "zmieńmy temat" i pyta o coś z zupełnie innej beczki, ech. Najbardziej sensowna rozmowa przeprowadzona została z Irvingiem Stonem i chociażby tylko dla niej warto było po książkę sięgnąć. W innych wywiadach też znajdowałem różne ciekawostki, ale generalnie to Irving Stone zrobił na mnie wrażenie. Dziwne to, bo po książkę sięgnąłem, aby rozmowę z Trumanem Capote przeczytać, co też zrobiłem, ale niczego nowego, ani odkrywczego się nie dowiedziałem.
Musze jeszcze napisać, że bardzo ciekawi mnie w jaki sposób dokonano wyboru autorów do polskiej edycji tej książki. Amerykańskie wydanie Kontrapunktu jest zapisem sześćdziesięciu rozmów, a nie tylko dwunastu. W oryginalnej wersji mamy jeszcze wywiady m.in z takimi autorami jak chociażby Ian Fleming, Sterling Hayden, Jessica Mitford, Peter De Vries, Leo Rosten. Nic mi te nazwiska nie mówią, poza oczywiście Flemingiem, ale może dzięki pełnemu wydaniu w Polsce książki Roya Newquista wiedziałbym o nich więcej.
INFO
Autor: Roy Newquist
Tytuł: "Kontrapunkt"
Wyd.: Warszawa, Książka i Wiedza 1968
Il.str.: 205
Cena: a któż to dziś wie?
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz