Każdy wytrawny historyk wie, i docenią tę wiedzę, że listy i pamiętniki możnych tego świata, członków ich rodzin, towarzyszy i wrogów oraz zwykłych postronnych osób żyjących w epoce będącej przedmiotem jego badań są jednym z najcenniejszych źródeł po jakie można sięgnąć. Są obarczone subiektywizmem, w ich przypadku jest to jednak zaleta pozwalająca dostrzec drobne niuanse postrzegania tych samych wydarzeń przez różne osoby. Właśnie na wycinkach z listów i pamiętników amerykańskiego ambasadora w Berlinie Williama Dodd'a, jego córki Marthy, a także ludzi z bliskiego i dalszego otoczenia oparł swoją książkę Erik Larson tworząc tym samym dzieło niezwykłe.
Zwieńczeniem życia profesora historii Williama Dodd'a jest objęcie placówki dyplomatycznej w Berlinie w roku 1933. Dodd wcześniej studiował w Lipsku co pozwoliło mu poznać naród niemiecki i zakochać się w tym kraju, który podczas swojej dyplomatycznej misji zastał całkowicie odmieniony przez nazistowskie rządy. Z relacji samego ambasadora zmagającego się zarówno z opozycją w samej ambasadzie jak i departamencie stanu USA w Waszyngtonie, wyłania się obraz niesamowitego przepychu życia towarzyskiego nazistowskich elit, intryg i spisków oraz narastającego terroru. Sam Dodd nie dopuszcza do siebie myśli, że ktoś taki jak Hitler czy Goring może utrzymać się długo u władzy. Jego ocena sytuacji panującej w Niemczech jest dużo łagodniejsza niż ta opisywana przez konsula generalnego George'a S. Messershmit'a. Wielce istotne dla całości książki mają wspomnienia córki ambasadora Marthy, która początkowo oczarowana nazistowską rewolucją odmieniającą Niemcy rzuca się w wir życia towarzyskiego, aby krok po kroku przekonać się co do natury partyjnych dygnitarzy i samego zbrodniczego ustroju. Jej liczne romanse, także z członami nazistowskiej partii, są powodem do zmartwień dla samego Dodd'a jak i innych amerykańskich oficjeli.
W ogrodzie bestii w bardzo plastyczny sposób obrazuje życie tętniącego spiskami Berlina lat 1933-1937. Blichtr oficjalnych spotkań brutalnie zderza się z potwornościami jakie gotuje Żydom Hitler. Osoby z bliskiego otoczenia dyktatora także nie są do końca bezpieczne o czym przekonał się dowódca oddziałów szturmowych SA Ernst Rohm. Powolne przejmowanie pełni władzy przez Adolfa Hitlera i jego popleczników, jego zwodzenie frazesami o pokoju i dobrobycie w połączeniu z chęcią odzyskania pieniędzy pożyczonych niegdyś przez amerykańskich obywateli usypia waszyngtońską administrację. Sygnały wysyłane najpierw przez konsula generalnego, a później także i przez ambasadora nie znajdują spodziewanego oddźwięku właśnie z powodu niespłaconej przez Niemcy pożyczki. Po raz kolejny okazuje się, że pieniądze maja ogromny niszczycielski wpływ na politykę i rządzące nią szczytne ideały. Okazuje się także, że polityka ustępstw i przymykania oczu, dawanie cichego przyzwolenia na łamanie praw międzynarodowych w dłuższej perspektywie zawsze kończy się tragicznie.
INFO
Autor: Erik Larson
Tytuł: "W ogrodzie bestii. Miłość, terror i amerykańska rodzina w Berlinie czasów Hitlera"
Wyd.: Katowice, Sonia Draga 2013
Il.str.: 548
Cena: 44,10 zł
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz